رعایت بهداشت یکی از مواردی که در تربیت فرزند توجه زیادی می‌طلبد. مسواک زدن یکی از اصولی است که در کودکی و زمانی که کودک تازه راه رفتن آموختن است، باید به او یاد داد. البته لازم به ذکر است که تنها در صورتی کودک قادر خواهد بود که در سنین کم مسواک زدن را به عنوان یکی از عادت‌های رفتاری بپذیرد که والدین آن حتماً این کار را انجام دهند. در صورتی که مسواک زدن کودکان نوپا جدی گرفته نشود، سلامت دهان و دندان‌های آن‌ها را به خطر خواهد انداخت.
ضرورت مسواک زدن کودکان نوپا
مراقبت از دندان‌ها از زمان نوزادی باید انجام شود و به صورت مکرر اقداماتی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها انجام شود. در صورتی که مراقبت از دندان‌های نوزاد ضعیف باشد، قطعاً مشکلاتی برای لثه‌ها و دندان نوزاد به وجود خواهد آمد. به این منظور باید بدانیم که مسواک زدن کودک نوپا باید از سال‌های اول زندگی آغاز شود. در بسیاری موارد ملاحظه می‌شود که به دلیل غفلت والدین از سلامت دندان‌های نوزاد پوسیدگی‌های برای آن به وجود می‌آید که در صورت ملاحظه و رسیدگی مناسب قطعاً این شرایط به وجود نمی‌آمد.
بهتر است که کودک قبل از یک سالگی نوزاد توسط دندان پزشک معاینه شود و همچنین هرروز و ترجیحاً بعد از وعده‌های غذایی به روش مخصوص دندان‌های کودک تمیز شوند. زمانی کودک نوزادی را طی کرده و به سن دو تا سه سال رسیده است، باید به مرور زمان مسواک زدن را از والدین بیاموزد و البته علاوه بر آموزش‌هایی که به او داده می‌شود، باید این رفتار در خانواده کاملاً مشهود بوده و او بتواند روش صحیح اثبات زدن را در خانواده ملاحظه کند. ممکن است در ابتدا کودک علاقه‌ای به این کار نشان ندهد؛ اما زمانی والدین با علاقه و اشتیاق به این آموزش‌ها را بدهند قطعاً برای او خوشایند خواهد بود.
شاید برایتان جالب باشد: لوازم سیسمونی که در سفر لازم می شوند
آموزش مسواک زدن کودک
آموزش مسواک زدن کودک، کار سختی نیست؛ اما به صبر و حوصله‌ی زیادی نیاز دارد. برای این کار بهتر است که کودک را روی آرنج خود قرار داده و با یک مسواک نرم و سر کوچک آن را تمیز کنیم و بعد از آن دندان‌ها را بشویید. برای کودکان سنین بالاتر باید با استفاده از ترفندهایی که منجر به جذب کودک به این کار می‌شوند او را نسبت به مسواک زدن ترغیب کنید. تشویق و ارائه پاداش به آن‌ها می‌تواند منجر به افزایش این رفتار شود و همچنین مسواک زدن کودک نوپا را تقویت کند. به طور کلی مسواک زدن کودکان نوپا در صورتی که به صورت اصولی به آن‌ها آموزش داده شود، به صورت نهادینه در آن‌ها شکل می‌گیرد برای شکل گیری یک افراد در کودک لازم است که حتماً آن عمل را مشاهده کند بنابراین در صورتی که قصد آموزش مسواک به کودک نوپا دارید، حتماً خودتان آن را رعایت کنید. آموزش کودک نیازمند همدلی و صمیمیت بین پدر و مادر است و قابل ذکر است که در بین آن‌ها نباید دوگانگی وجود داشته باشد. آموزش‌های به کودک ارائه می‌شوند، باید یک شیوه و در یک راستا باشد.
مسواک زدن کودک در سنین مختلف
آموزش مسواک زدن به کودک در سنین مختلف متفاوت خواهد بود و البته در سنین نوزادی و قبل از صحبت کردن کودک قادر به انجام کارهای خود نخواهد بود بنابراین مسواک زدن او باید توسط مادر یا پدر انجام شود. مسواک زدن کودک در سنین مختلف به شرح زیر است:
-
نوزادی: در سنین نوزادی مسواک زدن کودک به عهده‌ی والدین است و آن‌ها می‌بایست این کار را انجام دهند.
-
2 تا 3 سال: در این سن کودک هنوز توانایی‌های جسمانی و کارکردی بالایی ندارد؛ بنابراین باید به صورت ساده‌تر مسواک زدن را به آن‌ها آموزش داد. در سنین ۲ تا 3 سال بهتر است که آموزش مسواک زدن کودک آغاز شود. بهتر است که برای این کار حتماً خود والد هم در حال مسواک زدن باشد و به صورت عملی و همراه کردن بازی‌های مناسب کودک او را مشتاق به این کار بکند. برای اینکه علاقه بیشتری در کودک ایجاد شود، می‌توان سلیقه او را برای خرید مسواک و حتی انتخاب رنگ خمیر دندان در نظر گرفت. آموزش به صورت ابتدایی بوده و نمی‌توان جزئیات مسواک زدن مثل استفاده از نخ دندان را به کودک آموزش داد.
-
3 تا 5 سال: در این سن می‌توان به صورت پیچیده‌تر آموزش داد و در واقع انتظار بیشتری از کودک می‌رود. مسواک زدن در این سن بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا کودک در این سن شکلات و شیرینی زیادی مصرف می‌کند که باعث پوسیدگی دندان‌های او می‌شوند. در آموزش مسواک زدن کودکان نوپا می‌توان در مورد پیامدهای مسواک نزدن هم با آن‌ها صحبت کرد؛ اما تجربه ثابت کرده است که کودکان کمتر به صحبت‌ها و توصیه‌ها و بیشتر به اعمال اطرافیان توجه می‌کنند.
تقویت رفتار مسواک زدن کودک
راه‌های زیادی برای تقویت رفتار در کودکان وجود دارد. کودکان به هیچ وجه کاری که به آن‌ها تکرار می‌شود را انجام نمی‌دهند. در واقع در صورتی که مایل به انجام کاری توسط کودک خود هستید، باید رفتارهای خود را کنترل کنید؛ زیرا کودک شما قطعاً رفتار شما را الگو قرار می‌دهد. یادگیری کودک عمدتاً به صورت مشاهده‌ای صورت می‌گیرد؛ بنابراین در صورتی که شما مسواک زدن را به صورت مکرر و با اشتیاق انجام دهید، این رفتار قطعاً در کودک ایجاد می‌شود. راه دیگر تقویت این رفتار در کودک تشویق کردن و همچنین همراهی کردن او در مسواک زدن است. برای تقویت مسواک زدن کودک به هیچ وجه نباید اجبار را به کار برد؛ زیرا در این صورت رفتار در او ثابت نخواهد شد. هنگامی که شما او را مشاهده نکنید، او علاقه‌ای برای انجام این کار ندارد. به طور کلی آموزش مسواک زدن کودکان نوپا می‌تواند باعث ثابت شدن این رفتار در آن‌ها شود.
مطالعه مطلبی دیگر: اسباب بازی مناسب نوزاد زیر 1 سال
نتیجه‌گیری:
آموزش کودکان در ظاهر ساده است، در صورتی که حساسیت بسیار زیادی دارد و غالباً به صورت مشاهده‌ای صورت می‌گیرد. مسواک زدن کودک نوپا باعث رشد بهتر دندان‌ها و به طور کلی افزایش سلامت دندان‌ها خواهد شد؛ بنابراین والدین حتماً باید در سال‌های ابتدایی زندگی کودک رعایت بهداشت فردی را به طور دقیق به آن‌ها آموزش دهند.