اوتیسم از بیماری های خاص امروزی ست که زاییده زندگیِ مدرن می باشد. گرچه شرایط اجتماعی، اقتصادی و تحصیلات والدین در شکل گیری آن نقشی ندارند اما از اضطراب و تنش، بالا رفتن سن ازدواج و به تَبَع آن، بالا رفتن سن والدین در امر بارداری، نوع تغذیه ای که مادر دارد و کمبود برخی ویتامین ها و مواد مورد نیاز بدن به ویژه کمبود بیش از حد آهن باعث شکل گیری و افزایش بیش از پیش بیماران است. اینکه با کودک اوتیسم خود چگونه رفتار کنیم، موضوعی ست که در این مقاله به آن می پردازیم.
طبق بررسی های صورت گرفته از سوی انجمن اوتیسم ایران، در کشورهای توسعه یافته به ازای هر 65 تولد، یک کودک مبتلا به اوتیسم، متولد می شود و این موضوع در ایران به ازای هر 150 تولد می باشد.
بر اساس غربالگری هایی که در اوایل دهه 90 سال جاری در کشور انجام گرفته، آمار کودکان مبتلا به اوتیسم در کشور، به بیش از 700 هزار نفر رسیده است و این مهم نیازمند فراگیری آموزش هایی ست که با کودک خود چگونه رفتار کنیم. نا آگاهی و یا عدم آگاهی کافی در خصوص این بیماری می تواند لطمات جبران ناپذیری را برای کودک بیمار و اطرافیان او داشته باشد. والدین و اطرافیان می بایست نحوه برخورد با کودک مبتلا به اوتیسم را فرا بگیرند تا در مواقع مختلف، بهترین واکنش را از خود نشان دهند.
عدم برقراری ارتباط چشمی، عدم ایجاد لبخند اجتماعی در سن 2 تا 3 ماهگی، عدم شناخت کافی نسبت به چهره‌های آشنا و ناشناس، نداشتن اضطراب از جدایی، ترس از افراد غریبه به صورت بارز، بیش حسی یا کم حسی، خود زنی، عدم توجه و تمرکز، اجتناب از ارتباط با دیگران حتی مادر و عدم علاقه به انجام بازی‌های گروهی از جمله علائمی ست که در کودکان مبتلا به اوتیسم در رده سنی 2 تا 7 سالگی نمود پیدا می کند و آگاهی شما از چگونگی برخورد با کودک اوتیسم، گام موثری ست که می توانید در این راستا بردارید.
انواع بیماری اوتیسم
در حال حاضر بیماری اوتیسم، با دو نوع خفیف و حاد قابل شناسایی ست که دارای علائم متفاوتی می باشد.
کودکان مبتلا به اوتیسم خفیف بسیار ناسازگار هستند و نسبت به آموزش ها و یا آنچه به آن ها گفته می شود، بی توجهی نشان می دهند، ضمن اینکه در برقراری ارتباطات اجتماعی نیز، دچار مشکل می شوند و بر همین اساس علاقه زیادی به تنهایی و انزوا دارند در حالی که در نوع حاد با خشونت و خود زنی، عجین شده است که منجر به آسیب جانی فرد نیز می شود. چگونگی رفتار با کودک اوتیسم، نیازمند صبوری، حوصله، همراهی و درک بالایی ست که اطرافیان از خود نشان خواهند داد.
با وجود بیماری کودک، راهکارهایی وجود دارد که شرایط را آسان تر می کند. واقعیت این است که اوتیسم، بیماری سرسختی است و برخورد با کودک اوتیسم به صورت مستمر، والدین را کم طاقت می کند، اما راه درمان نیز دارد و با آموزش هایی که والدین می بینند، آشنایی با چگونگی رفتار با کودک اوتیسم و نحوه صحیح اجرای آن، احتمال اینکه به رفتار عادی باز گردد، بسیار است.
با یک کودک اوتیسم چگونه رفتار کنیم؟
در زیر به راهکارهای کاربردی برای زندگی با بیمار مبتلا به اوتیسم می پردازیم:
1) محیط اطراف کودک را عادی کنید
از کلیدی ترین و مهم ترین اقداماتی که در زمان برخورد با کودک مبتلا به اوتیسم، می توانید انجام دهید، برقراری امنیت و آرامش در محیط هایی ست که کودک با آن سر و کار دارد. این کودک نسبت به صداهایی نظیر کولر، هود، جارو برقی و دیگر صداهای بلند، حساسیت نشان می دهد. آن ها گوش های خود را محکم می گیرند و در مقابل آن صدا، بی قرار می شوند. در صورت آگاهی از این موضوع، از ایجاد صداهای بلند و متفرقه در منزل خودداری می کنید و این موضوع، به ثبات و آرامش روانی بیمار کمک می کند.
2) در اسرع وقت گفتار درمانی را آغاز کنید
برخی کودکان مبتلا به اوتیسم، از برقراری ارتباط کلامی ناتوان هستند. در نحوه برخورد با کودک اوتیسم خود که نمی تواند سخن بگوید و یا جمله ها را تنها در یک کلمه خلاصه می کند، شروع گفتار درمانی راهکار مناسبی ست که روند ارتباط کلامی او را بهبود می بخشد. امروزه مراکز متعددی هستند که در راستای رفاه حال خانواده ها، این کار را انجام می دهند. حتی امکان پذیرش پرستار مربوطه در حوزه گفتار درمانی نیز برایتان وجود دارد.
3) آموزش را جدی بگیرید
آموزش یکی از حیاتی ترین روش های رفتار با کودک اوتیسم می باشد. نه تنها والدین، بلکه آموزش های متناسب با رشد فکری و ذهنی کودک، بسیار ضروری می باشد. در نظر گرفتن زمان مناسب برای برنامه های درمانی، آموزشی و بازی های فکری کمک بسیاری به تغییر روند ذهنیت کودک اوتیسم می کند. انجام آموزش مستمر تا حد قابل توجهی به تمرکز و برقراری رابطه اجتماعی او منجر می شود.
4) این کودکان را از خودتان دور نکنید
زندگی با یک کودک اوتیسمی بسیار مشکل و همراه با تنش است اما این نکته را در نظر داشته باشید که آن ها هم فرزند شما هستند. دوستشان بدارید چرا که ابراز حس عشق و علاقه به آن ها، اطمینان و آرامشی را برای آن ها رقم می زند. اینکه با کودک اوتیسم خود چگونه رفتار کنیم به میزان عشق و علاقه شما به آن ها بستگی دارد.
5 ) از مواد غذایی سالم استفاده کنید
ویتامین های خانواده گروهB از جمله مواد غذایی مغذی مناسب برای این بیماری است. این ویتامین را می توان در مواد غذایی نظیر اسفناج، بادام درختی، عدس، جو، کلم بروکلی، تخم کدو، تخم آفتابگردان، لوبیای سویا یافت. این مواد را در برنامه غذایی اصلی کودکتان قرار دهید و در مقابل مواد قندی، شیرینیجات، ماکارونی، نوشابه، فست فود، غذاهای کنسروی و غذا های تراریخته را به دلیل عوارض بدی که دارند، از لیست خارج کنید.
6) هر شب سر کودک مبتلا به اوتیسم را با روغن سیاه دانه، ماساژ دهید
یکی از راهکارهایی که در کاهش خصوصیات کودکان اوتیسم موثر می باشد، ماساژ دادن سر کودک با روغن سیاه دانه، در هنگام شب است. ضمن اینکه نوشیدن دم کرده ترکیب گیاهانی نظیر اسطوخودوس و سنبل الطیب نیز می تواند معجزه کند. این دمنوش را به همراه عسل به کودکتان بدهید.
7)زمینه استشمام رایحه مناسب را برای کودک تان فراهم کنید
همانطور که عنوان شد، قوی بودن حس بویایی، از خصوصیات کودکان اوتیسم می باشد و نیازمند کنترل ویژه ای توسط والدین است. اینکه کودک شما چه رایحه ای را استشمام می کند بسیار حائز اهمیت است. رایحه گل های نرگس، محمدی و یاس کمک زیادی به کاهش اختلال کودکان مبتلا به اوتیسم دارد.
8) توانایی هایشان را سرکوب نکنید
شاید دور از ذهن باشد اگر بگوییم کودک مبتلا به اوتیسم از توانایی و استعداد شگفت آوری برخوردار است. در پاسخ به سوال شما که می پرسید با کودک اوتیسم خود چگونه رفتار کنیم؟ می گوییم: درست است که مانند دیگر بچه ها، رفتار و زندگی نرمالی ندارد اما دارای ضریب هوشی و قوای حسی بی نظیری ست. علاقه و استعداد آن ها را کشف کنید و اجازه دهید رشد کنند. به دلیل داشتن ناتوانی های بسیاری که دارند، توانایی هایشان را سرکوب نکنید.
بدون شک سوال با کودک اوتیسم چگونه رفتار کنیم؟ خود دغدغه ذهنی تمام افرادی ست که یک کودک اوتیسم در کنار خود دارند. با یادگیری اصولی موارد آموزشی بالا و پیاده سازی به موقع آن می توانید، حکم فرشته نجات کودک خود باشید.