علائم سندروم دان در کودکان

سندروم داون یکی از بیماری های ژنتیکی است که باعث می شود در رشد جسمانی و عقلانی کودک اختلال ایجاد گردد. آن چه در این بیماری رخ می دهد، این است که در ژن آنها به جای این که 46 کروموزوم وجود داشته باشد 47 کروموزوم وجود دارد. این بیماری در سه نوع سندروم داون تریزومی 21، موزائیسم و جابجایی کروزومی شناخته شده است. در 92% این کودکان یک کرموزوم شماره ی 21 اضافی وجود دارد، به این صورت که در برخی از سلول های آنها کروموزوم شماره ی 21 اضافی است و این باعث می شود تا روند عملکرد طبیعی و رشد و بلوغ کودک با مشکل مواجه شود. این بیماری دو نوع علائم دارد که شامل ویژگی های جسمی و تاخیر در رشد آنها می باشد. در این مقاله درباره ی علائم سندروم دان در کودکان  نکاتی را ذکر خواهیم کرد تا در مورد این بیماری و کودکان مبتلا به آن بیشتر آشنایی داشته باشید.

ویژگی ها و علائم جسمی سندروم دان

بیماری سندروم داون در کودکان در ظاهر آنها تاثیراتی می گذارد که با مشاهده ی آنها به راحتی می توان تشخیص داد که این کودک به این بیماری مبتلا است. از جمله ویژگی های جسمی سندروم داون عبارتند از:

•  چشمان رو به بالا با درزهای مورب و لکه های سفید روی عنبیه: به صورت معمولی در تمامی افرادی که مبتلا به این بیماری هستند چشم ها به سمت بالا منحرف شده است که این انحراف در گوشه ی خارجی چشم ها مشهودتر است. همچنین در آنها پلک سوم که یک لایه ی کوچک پوستی است نیز در گوشه ی داخلی چشم دیده می شود که در افراد معمولی این لایه وجود ندارد. به جز این موارد اگر به عنبیه آنها توجه کنید، متوجه خواهید شد که بر روی آنها لکه های سفیدی قرار دارد. شایان ذکر است که این علائم هیچ تاثیر سویی بر بینایی فرد مبتلا نمی گذارد و بینایی وی به صورت معمولی است.
•  استخوان های گونه ی بلند: استخوان های این کودکان به صورت طبیعی رشد نمی کنند و معمولاً استخوان های گونه ی آنها بلندتر از حد طبیعی است به چشمان آنها نزدیک تر می باشد.
•  صورت گرد و پهن: افرادی مبتلا به سندروم داون دارای صورت هایی گرد هستند. گردی صورت آنها باعث پهن تر شدن صورت آنها نیز می باشد. این کودکان معمولاً به جز داشتن صورت پهن، دارای بدنی چاق و شکمی برآمده نیز می باشند.
•  تونوس ماهیچه ای کم: ماهیچه هایی که در بدن این کودکان وجود دارد معمولاً از بدو تولد دارای توان کم هستند و به همین خاطر نیز حالت شل و سستی دارند. انعطاف پذیری در بدن این افراد بسیار زیاد است و این نشانه ها به خوبی از همان اوایل قابل حس می باشد. توان عضلانی در آنها شاید با بزرگ شدن کمی بهبود یابد اما با وجود این امر باز هم به صورت یک مشکل در بدن وی باقی خواهد ماند.
•  قد و گردن کوتاه: قد و گردن کوتاه از دیگر ویژگی های جسمی سندروم داون است. به دلیل این که تکامل استخوانی در این کودکان به پایان نرسیده است، قد آنها کوتاه مانده و گردن آنها نیز از حد معمولی کوتاه تر خواهد بود. گردن این کودکان در هنگام تولد بسیار شل است و در جای خود به صورت معمولی نمی ایستد و همچنین پوست این قسمت دارای چین خوردگی های فراوانی نیز می باشد.
•  استخوان پشت سری صاف و نامتقارن: افرادی که به این بیماری مبتلا هستند دارای استخوان پشت سری صاف هستند. اگر به پشت سر آنها نگاه کنید متوجه خواهید شد که استخوان سر آنها در قسمت عقب به صورت مسطح و نامتقارن است که این ویژگی از همان ابتدای تولد در آنها وجود دارد.
•  پل بینی صاف:  پل بینی یا همان قسمتی که بینی به قسمت میانی ابروها متصل می شود، به صورت صاف است، در صورتی که در افراد معمولی دارای کمی تورفتگی می‌باشد. همچنین این کودکان بینی کوچکی دارند و سوراخ های بینی آنها کمی به سمت بالا منحرف شده است.
•  خطوط تکی و عمیق در وسط کف دست: در افراد معمولی در کف دست معمولاً دو خط افقی وجود دارد در حالی که سندروم داون در کودکان باعث می شود این خط تک باشد. علاوه بر آن عمق آن نیز زیاد است.
•  زبان بیرون آمده از دهان: دهان کودکان در این بیماری کوچک است ولی زبانشان بزرگتر بوده و معمولاً از دهان خارج می شود. بر روی زبان آنها شیارهای عمقی و زیاد وجود دارد. این بیماری گذشته از دهان در گوش های آنها نیز تاثیر گذاشته و باعث می شود تا گوش آنها کوچک شده و گرد باشد و نرمه ی آنها به چسبیده به پوست باشد.
•  فضای زیاد بین انگشت شست پا و انگشت دوم: اگر به پاهای کودکان مبتلا به این بیماری توجه کنید متوجه می شوید که انگشت شست آنها با انگشت دوم فاصله ی زیادی دارد که به صورت یک سایر به کف پا ختم شده و به عقب کشیده می شود. این امر باعث می شود تا راه رفتن آنها نیز کمی غیر عادی باشد.
•  انحنای انگشت پنجم دست به سمت داخل: انگشتان این کودکان معمولاً یکی از بندهای سه گانه را ندارند و کوچک هستند و این علائم مخصوصاً در انگشت پنجم محسوس تر است و به سمت داخل دست انحنا دارد.
•  موهای نازک و ظریف و کم: موهای این کودکام مخصوصاً در قسمت سر بسیار کم است و موهایی هم که وجود دارند بسیار ظریف و نازک هستند.

تاخیر در رشد سندروم دان

آن چه در بالا به آنها اشاره شد، ویژگی هایی جسمی این بیماری بودند که بلافاصله بعد از مشاهده ی فرد مبتلا به این بیماری، می توان با استفاده از آنها به بیماری آنها پی برد. اما گذشته از این علائم، سندروم داون در کودکان تاثیراتی بر روی رشد ذهنی آنها هم گذاشته و رشد آنها را به تاخیر می اندازد. رشد شناختی در این کودکان معمولاً ناتوانی در رشد ذهنی را از خفیف تا متوسط شناسایی می کند. به این معنا که این کودکان بعد از کودکان هم سن خود مراحل رشد و تکامل ذهنی را می پیمایند. از جمله علائم تاخیر در رشد این کودکان عبارتند از:

•  دیر زبان باز کردن: قسمت های بدن آنها با این بیماری، فرد مهارت های حرف زدن را دیر یاد گرفته و در نتیجه دیر زبان باز می کند و معمولاً به گفتار درمانی نیاز دارد.
•  ناتوانی در مهارت های حرکتی: این کودکان مهارت های حرکتی را نیز دیر یاد می گیرند و معمولاً در 11 ماهگی نشسته و در 17 ماهگی چهار دست و پا راه می روند. آنها به صورت معمولی در 26 ماهگی شروع به راه رفتن می کنند.
•  عقب ماندگی ذهنی از شدید تا متوسط: IQ در این کودکان بین 25 تا 50 است و به همین دلیل دچار عقب ماندگی ذهنی نیز هستند. البته قابل ذکر است که درجه‌ی این عقب ماندگی در کودکان مختلف، متفاوت است.
•  عدم وجود تمرکز کامل: کودکان مبتلا به سندروم داون نمی توانند به صورت کامل توجه و تمرکز خود را جمع کنند و به همین علت نیز نمی توانند زود تصمیم بگیرند و ممکن است رفتارهای ناگهانی از خود بروز دهند. اما با تمام این موارد آنها می توانند به مدرسه بروند و به فردی فعال در جامعه تبدیل شوند.