بارداری یکی از هیجان انگیزترین و البته پر استرس‌ترین دوران زندگی یک زن است. تصمیم برای بارداری قطع تصمیم دشواری است که باید حتما در آن زوجین نظر یکدیگر را پذیرا باشند. اگر قصد بارداری دارید و با تفکر لازم مهیای آغاز مرحله جدیدی از زندگی هستید، باید اطلاعات خود را نیز در این مورد افزایش دهید. از نظر متخصصان، بارداری شرایط ویژه ای دارد که حتما پیش از اقدام به آن، رعایت یک سری اقدامات ضروری قبل از بارداری اول لازم است.
شاید برایتان جالب باشد: آمادگی دوران بارداری چه مسائلی را شامل می شود؟
داشتن آمادگی روحی و روانی جهت بارداری
تفکر در مورد پشت سر گذاشتن مرحله بارداری، به دنیا آمدن فرزند و همچنین انجام پیش بینی‌های لازم در مورد آینده وی، همه موضوعاتی است که بی شک موجب بروز استرس و نگرانی در مادر می‌شود. اما باید بدانید که اضطراب و استرس، مشکلات بارداری را بیشتر کرده و سلامت مادر و جنین را به خطر می‌اندازد. لازم است تا قبل از اقدام به بارداری، با همسر خود گفتگو کرده و اهداف مشخصی را در این مورد، برنامه ریزی کنید.
مهم ترین نکته در تصمیم گیری شما و همسرتان، پیش بینی هزینه ها و انجام برآوردهای مالی است. این کار علاوه بر اینکه شفاف سازی کرده و به داشتن برنامه بهتر برای آینده کمک می‌کند، قطعا استرس مادر را نیز کاهش خواهد داد. به عقیده پزشکان، مادرانی که مضطرب هستند و از نظر روحی وضعیت با ثباتی ندارند، بیشتر از دیگران در معرض ناباروری قرار خواهند داشت، شاید یکی از مهترین اقدامات قبل از بارداری اول همین مورد است.
مراجعه به پزشک قبل از بارداری
دست کم 3 ماه پیش از اقدام به بارداری، لازم است به پزشک مراجعه کنیم تا آزمایشات و معاینات اولیه در زمان مناسب صورت گیرد. اقدامات قبل از بارداری اول از اینجا شروع می‌شوند. در اولین مراجعه، پزشک فرد را از لحاظ سلامت سیستم تولید مثلی و وجود هر گونه عفونت یا آسیب جدی، مورد بررسی قرار می‌دهد. اما چند نکته مهم را هنگام مراجعه به پزشک نباید فراموش کرد:
در صورتی که هرگونه سابقه بیماری دارید و یا درگیر بیماری‌های زمینه‌ای هستید، حتما پزشک را در جریان قرار دهید. فشار خون، دیابت، مشکلات تیروئید، ایدز، هپاتیت و تب خال از جمله اختلالاتی است که نیاز به کنترل جدی داشته و قطعا مصرف داروهای مرتبط با آن از نظر متخصصان اهمیت دارد، زیرا ممکن است تداخلی با فرآیند بارداری داشته باشد.
اقدامات قبل از بارداری زیادی را باید در نظر گرفت خصوصا اگر در اطرافیان و اعضای خانواده خود، بیماری خاصی مشاهده می‌کنید که وراثت عامل اصلی آن است، پس حتما پزشک را از این جریان مطلع سازید.
در صورتی که به هر دلیلی داروی خاصی مصرف می‌کنید، لیست دارو را در اختیار پزشک قرار دهید. معمولا پزشک یا مصرف برخی داروها را متوقف می‌کند و یا دز مصرفی آن را تغییر خواهد داد. باید توجه داشته باشید که بدون مشورت پزشک، دارویی را خودسرانه مصرف نکنید و یا مصرف آن را بدون اجازه وی، قطع نکنید.
آزمایشات و اقدامات قبل از بارداری اول
معمولا پزشک بعد از انجام معاینات اولیه، دستور انجام یک سری آزمایشات را صادر می‌کند. بررسی وضعیت کم خونی، تعیین گروه خونی مادر، بررسی وضعیت تیروئید، قند خون، پرولاکتین خون، سطح ویتامین D3 بررسی وضعیت عفونت در بدن از جمله بخش‌های اصلی آزمایشات است.
مصرف ویتامین و فولیک اسید برای بارداری
قطعا همه مادران با این اقدامات آشنایی دارند و می‌دانند که دست کم 2 ماه قبل از بارداری می‌بایست مصرف فولیک اسید و ویتامین ها را آغاز کرد. میزان مصرف یا دز این مکمل‌ها را پزشک تعیین می‌کند. از آن جایی که در ایران غالبا افراد با کمبود آهن، کم خونی و کمبود ید مواجه هستند، مصرف این مکمل‌ها بیشتر توصیه شده است. از طرفی، دوران بارداری، مقدار قابل توجهی از ذخایر ویتامین دی و کلسیم را در بدن کاهش می‌دهد. بنابراین باید به تامین این نوع مواد نیز دقت کافی داشته باشید تا علاوه بر سلامت عمومی، نیازهای تغذیه ای جنین جهت رشد و شکل گیری برطرف شود.
ترک سیگار و الکل پیش از بارداری
اقدامات قبل از بارداری را همه رعایت کرده‌اید؟ وقتش شده اگر سیگاری هستید، دوران پیش از بارداری اول بهترین زمان برای ترک آن است. تحقیقات نشان داده که مصرف سیگار علاوه بر افزایش خطر سقط جنین، موجب کاهش وزن شدید جنین شده و حتی گاهی منجر به ناباروری بعد از سقط می‌شود. علاوه بر ترک سیگار، باید تا حد ممکن از قرار گرفتن در معرض دود آن نیز جلوگری کرد. سیگار، کیفیت اسپرم را کاهش داده و قطعا موجب کاهش احتمال بارداری خواهد شد.
علاوه بر سیگار، الکل نیز یکی از مواد مضر برای بارداری اول است. مصرف الکل در دوران بارداری، رشد مغزی جنین را تحت تاثیر قرار خواهد داد و موجب اختلال در تشکیل بخش‌های مختلف بدن می‌شود. اگر قصد بارداری دارید، دست کم 3 تا 4 ماه قبل از اقدام، سیگار و الکل را به طور کامل ترک نمایید.
تغذیه، ورزش و وزن مناسب در بارداری
مادر در دوران بارداری، نه تنها می‌بایست نیازهای اصلی بدن خود را تامین نماید، بلکه موظف است طوری تغذیه کند که جنین نیز بتواند از آن بهره‌مند شود. بنابراین حتی اگر غذای مفیدی را دوست ندارید، باید در بارداری آن را مصرف کنید. زیرا در هر حال، نیاز تغذیه‌ای کودک، مهم‌تر از عادات غذایی شماست.
باید عادت کنید که تغذیه صحیحی داشته باشید و زمان مناسب هر وعده غذایی را رعایت کرده و سعی کنید تا از همه گروه‌های غذایی مفید، در رژیم خود استفاده نمایید. حجم غذا باید مناسب باشد تا علاوه بر رفع نیاز، موجب اضافه وزن و چاقی نشود. چاقی یکی از اخللات شایع در بارداری است که خطر سقط جنین را چندبن برابر می کند و باید جزء اقدامات اصلی قبل از بارداری اول باشد. از طرفی، کمبود وزن نیز خطرات خاص خود را خواهد داشت.
از این رو می بایست با پزشک در مورد رژیم غذایی خود مشورت کرده و تحت نظر وی، فعالیت های ورزشی مناسب را جز برنامه روزانه خود قرار دهید.
در نظر گرفتن نظم قاعدگی
برخی زنان چنین تصور می‌کنند که با قطع و کنار گذاشتن روش پیشگیری، به زودی باردار خواهند شد. اما قطعا وضعیت فیزیولوژیکی بدن هر فرد با یکدیگر متفاوت است. از طرفی وضعیت تخمک گذاری نیز در این زمینه بسیار تعیین کننده است. قطعا پزشک به شما کمک می‌کند که ابتدا قاعدگی منظمی داشته باشید و سپس با انجام اقدامات اولیه، سیستم تولید مثلی را برای پذیرش بارداری، آماده نمایید. در این مقاله اقدامات قبل از بارداری را باهم مرور کردیم که رعایت آن‌ها بسیار ضروری است.