تاثیر استرس بارداری بر تولد کودک سال ها است که مورد مطالعه قرار گرفته است. از آن جایی که سه ماه اول بارداری بسیار حساس می باشد و ارگان های حیاتی جنین در حال شکل گیری است پس استرس مادر می تواند به صورت مستقیم بر جنین تاثیر بگذارد.
استرس‌های کوتاه مدت و گذرا تاثیر زیادی بر جنین نمی گذارد. تاثیر استرس بارداری در کودکان قبل از و بعد از تولد زمانی خود را نشان می‌دهد که این استرس طولانی مدت بوده و از نوع مزمن باشد. توجه داشته باشید که استرس های مزمن و طولانی مدت می توانند موجب حوادث ناگواری چون، سقط زود هنگام، مرده زایی، ایجاد وزن بسیار پایین در موقع تولد و همچنین زایمان های زود رس شود. همچنین در کودک شرایطی را مهیا می کند که نسبت به بیماری های روانی مانند افسردگی ، نا آرامی و بیش فعالی بیشتر در معرض ابتلا باشد . پس تاثیر استرس بارداری فرزند قبل و بعد از تولد کودک خود را نشان می دهد.
شاید برای شما مفید باشد: 10 نکته برای آمادگی پیش از بارداری
تحقیقات در مورد استرس بارداری
یافته های اخیر دانشمندان تاکید می کند که وضعیت روانی مادر در حین بارداری تاثیر عمیقی بر کودک که هنوز زاده نشده است می گذارد. مطالعات دیگری هم وجود دارد که طبق آن اختلالاتی در ساختمان و عملکرد مغز نوزادانی که مادرانشان تحت فشار روانی و استرس بودند در آینده به وجود آمده است که با شیزوفرنی مرتبط است . با این حال محققان نتوانسته اند شواهدی پیدا کنند که از دست دادن عزیزان در زمان دیگر بارداری مثلاً 3 ماه دوم و سوم بارداری اثری بر نوزاد داشته باشد.
برخی از تحقیقات نشان داده است که استرس در دوران بارداری باعث می شود که جنین دختر شود. در واقع این اولین تحقیقی است که ارتباط بین استرس و جنسیت جنین را نشان می دهد. در واقع مادرانی که آرامش دارند امکان پسر زایی در آن ها بیشتر از مادرانی است که از استرس و فشار های روانی رنج می برند.
این تحقیقات نشان می دهد که امکان دارد سطوح بالای هورمون استرس لانه گزینی جنین پسر را در رحم مادر سخت کرده و باعث سقط جنین های پسر شود که این خود نشان دهنده تاثیر استرس بارداری در تولد کودک است. کودکانی که در دوران جنینی در معرض استرس مادر قرار گرفته اند ممکن است دچار مشکلات رفتاری مانند اضطراب باشند. همچنین این مادران ممکن است کودکانی بسیار ترسو و عصبی به دنیا بیاورند. یعنی کودکی که مشکل رفتاری دارد، مضطرب وترسوست، ممکن است در دوران جنینی در معرض استرس مادر قرار گرفته باشد.
محققان در یافته‌اند اضطراب در اواخر حاملگی با افزایش مقدار کورتیزول (یا همان هورمون استرس) در ۱۰ سالگی کودکی که قرار است به دنیا بیاید، ارتباط دارد. جالب است بدانید کورتیزول خون جنین را می‌توان از هفته ۱۷ جنینی در بارداری اندازه گرفت.
تاثیر استرس بارداری بر تولد کودک بسیار عمیق است و حتی احتمال ابتلای کودک به بیش فعالی و کد کم توجهی را دو برابر می کند. البته باید توجه داشته باشید که این ها همه درباره مقادیر بسیار زیادی از استرس است و گرنه کمی استرس بخش طبیعی ای از زندگی روزانه افراد است که بدن به خوبی می تواند از عهده اش بر بیاید. پس مادران باید توجه داشته باشند که خود را در معرض استرس شدید قرار ندهند.
در این بررسی ها، محققان، عواملی که باعث استرس مادر در زمان بارداری شده است رو چک کرده و به این نتیجه رسیده اند این استرس در تکامل های بعدی کودک اثر بخش بوده است. مخصوصا زنانی که همسرشان در هنگام بارداری نسبت به آنها با خشونت رفتار کرده اند. به همین خاطر می توان در نظر گرفت که شوهران نقش موثری در کاهش استرس در زمان بارداری همسرانشان دارند. البته می توان این نکته را این گونه تکمیل کرد که عوامل ژنتیکی و محیط زندگی کودک بعد از تولد هم عوامل دیگری هستند که در تکامل کودک نقش دارند.
چگونه اثرات استرس بارداری بر کودک را کاهش دهیم؟
-
ورزش ، تمرکز و تمرین آرامش می تواند جریان خون را به حالت استاندارد در بیاورد و در کاهش استرس بارداری موثر است.
-
اجتناب از بی خوابی و تغذیه نا مناسب می تواند به صورت چشمگیری بر استرس بارداری و تاثیر آن بر جنین اثر گذار باشد. بنابراین مراقب خواب و تغذیه خود باشید و زیاد مواد کافئین‌دار نخورید.
-
امیدوار بودن و داشتن نگرش مثبت نسبت به وقایع مختلف و انجام تمرینات مدیتیشن می تواند بسیار کمک کننده باشد.
-
دوری از وقایعی که می تواند شما را غمگین کند هم یکی دیگر از عوامل غلبه بر استرس بارداری است.
-
بارداری و بچه دار شدن بزرگترین تغییر زندگی شما است و ممکن است نیاز داشته باشید برای کنار آمدن با این تغییر از حمایت فامیل و دوستان بهره مند شوید بنابراین تا قبل از تولد نوزاد از اطرافیان خود برای مواجهه با استرس کمک بخواهید.
-
اگر بعد از انجام تمام این کارها و پشت سر گذاشتن تمامی مراحل ذکر شده باز هم احساس غم یا نگرانی داشتید یا احساس کردید که نمی توانید استرستان را کنترل کنید بهتر است به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید تا بتوانید با استفاده از راهنمایی های آن ها تمامی مراحل بارداری را در کمال آرامش سپری کنید؛ اما فراموش نکنید که بدون اجازه پزشک هیچ دارو یا آرام بخشی استفاده نکنید؛ زیرا این کار سلامت شما و فرزندتان را در خطر می اندازد.
امیدواریم این مطلب به شما کمک کرده باشد و بخشی از سوالات شما را پاسخ داده باشد.
مطالعه مطلب مرتبط: توصیه هایی برای مردان در دوران بارداری