دلایل افسردگی بعد از زایمان
حدود 15 درصد از خانم ها بعد از زایمان دچار افسردگی می شوند. این افسردگی باعث بروز رفتارهایی مانند بی حوصلگی بعد از زایمان می شود که در زنان مختلف شدت متفاوتی دارد. مدت زمان آن نیز ممکن است از یک هفته تا چند ماه به طول بیانجامد. درموارد شدید فرد تمایلی به نگهداری از فرزند خود و حتی مراقبت از خود نیز ندارد. در این شرایط نیاز به پزشک و مراقبت ضروری است. ممکن است شما به عنوان یک خانم از اینکه برای داشتن نوزاد جدید خوشحال نیستید و حال و روز پریشانی دارید حس گناه بعد از زایمان نیز بکنید. ولی نکته قابل توجه این است که این شرایط فقط مختص شما نیست و کاملا طبیعی است و بهتر است خود را سرزنش نکنید و به فکر درمان و پشت سر گزاشتن این دوره باشید. راه حل شما برای حل این مشکل در افسردگی های خفیف، کمک گرفتن از نزدیکانتان است و در موارد شدید تر بهتر است تحت درمان یک پزشک قرار بگیرید.
عواملی که در افسردگی بعد از زایمان دخیل هستند
به طور کلی نمی توان دلیل مشخصی برای بروز این مشکل پیدا کرد ولی از عمده دلایل افسردگی بعد از زایمان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
• تغیرات هورمونی: یکی از مهمترین دلایل افسردگی بعد از زایمان تغییرات هورمونی است که خواه یا نا خواه در بدن هر زنی به وجود می آید. این تغییرات هورمونی بعد از زایمان می تواند بر ویژگی های روحی و رفتاری بعضی از خانم ها تاثیر گذاشته و در نهایت منجر به افسردگی خفیف تا حاد شود. از جمله این تغییرات، می توان به کاهش هورمون استروژن و پروژسترون و یا تغییراتی در ترشح هرمون های تیروئید اشاره کرد. بهتر است افرادی که بیماری زمینه ای تیروئید دارند حتما قبل از بارداری نسبت به درمان اقدام کنند ، چراکه شدت این مشکلات می تواند در حین بارداری و بعد از زایمان افزایش یابد.
• تغییر در شرایط زندگی: از دیگر عوامل افسردگی بارداری می توان به تغییراتی که در شرایط زندگی یک خانم ایجاد می شود اشاره کرد. این مورد معمولا برای افرادی که قبل از این سابقه بارداری نداشته اند بیشتر احساس می شود. برای مثال حس نگرانی و اضطراب از عدم توانایی برای نگهداری از نوزاد تازه متولد شده یکی از این عوامل است. تغییر در ویژگی های ظاهری نیز می تواند برای یک خانم چندان مطلوب نباشد و باعث از دست دادن روحیه بعد از زایمان شود. عدم مدیریت شرایط جدیدی که در زندگی بوجود امده و ورود به یک دنیای تازه می تواند حس افسردگی خانم ها را بر انگیزد. همچنین بعد از زایمان ممکن است به دلیل حضور یک نوزاد در منزل مادر با کمبود خواب مواجه شود که این کاهش وتغییر در ساعات خواب تاثیر مستقیم بر حالات روحی مادر دارد.
جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان
راهکارهایی برای پیشگیری از افسردگی زایمان وجود دارد که می توانید با اجرایی کردن آنها از بروز این عارضه با طور کامل ویا تا حد قابل توجهی بکاهید. از جمله این راهکارها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
• در صورت داشتن سابقه افسردگی حتما در برنامه ریزی بارداری خود به پزشکتان مراجعه کنید و وی را در جریان تصمیمتان برای باردار شدن قرار دهید. این مسئله برای خانم هایی که قبلا سابقه افسردگی زایمان داشته اند مهمتراست. بهتر است قبل از بارداری این اقدام صورت بگیرد ولی اگر باردار شده اید هنوز هم دیر نیست در مورد مشکلات افسردگی زمینه ای که داشته اید پزشک خود را در جریان بگذارید.
• افسردگی می تواند در دوران باداری نمود پیدا کند و این افسردگی در ابتدا ممکن است خفیف و بی اهمیت به نظر برسد ولی به مرور شدید شده و بعد از زایمان به اوج میرسد گاهی انقدر حاد می شود که زندگی عادی را به طور کامل تحت تاثیر میگذارد. پس بهتر است از همان ابتدای بارداری توسط پزشک از لحاظ وجود بیماری های روحی و روانی مورد بررسی قرار بگیرید و راهکارهی پزشک را جدی بگیرید.
• در صورت داشتن افسردگی خفیف می توانید از مشاورانی که در این زمینه فعالیت میکنند کمک بخواهید تا از بروز افسردگی شدید زایمان پیشگیری نمایید.
• یکی دیگر از راه ها به تشخیص پزشک مصرف دارو برای پیشگیری از افسردگی زایمان قبل یا در دوران بارداری است که بهتر است داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشک حتما مصرف نمایید.
• بعد از زایمان نیز بهتر است تحت نظر پزشک، مشاوره و چکاپ های روان درمانی صورت بگیرد و در صورت تشخیص افسردگی، قبل از حاد شدن، آن را کنترل کنند.
نشانه های افسردگی بعد از زایمان
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چگونه متوجه شویم به افسردگی بعد از زایمان دچار شدیم. در اینجا به نشانه های افسردگی زایمان اشاره کرده ایم درصورتی که بیشتر از چهار مورد از نشانه های ذکر شده را در اکثر زمان های بعد از زایمان در طول بیش از 10 روز پی در پی مشاهده کردید می توانید مطمئن شوید دچار افسردگی شده اید و باید زودتر به فکر درمان افسردگی بعد از زایمان باشید.
• حس غم و ناراحتی غیر عادی و نا امیدی بی جهت و در نهایت گریه کردن و بغض داشتن.
• حس خشم و عصبی بودن و گاهی حس گناه داشتن.
• عدم تمایل به انجام سرگرمی هایی که تا بحال مورد علاقه شما بوده.
• اختلال در خواب و جابجا شدن خواب روز و شب.
• تغییر در اشتها به سمت بی اشتهایی یا پرخوری.
• احساس پوچ بودن و بی معنی بودن زندگی.
• احساس منفی نسبت به خودتان و افکار آشفته.
• احساس ترس بی جهت و گاهی ترس از تنها ماندن با نوزاد.
• دیدن خواب هایی در مورد آسیب دیدن فرزندتان.
• عدم تمایل به حضور در جمع های دوستانه و خانواده.
• وسواس در کارها و یا وسواس بیش از حد نسبت به کودک.
• عدم تمرکز و ناتوانی در تصمیم گیری و تجزیه و تحلیل و کنترل شرایط.
• اختلال حواس.
• عدم علاقه به کودکتان.
• حس خستگی مداوم حتی در صورت استراحت کامل.
بهتراست در صورت بروز و ادامه دار شدن حداقل 4 مورد از موارد فوق حتما نزدیک ترین فرد به خود را در جریان بگذارید و در نهایت به پزشک مراجعه و نسبت به درمان افسردگی بعد از زایمان اقدام نمایید.