رشد رواني عبارت است از رشد شناختي، عاطفي، فکري و اجتماعي در انسان، رشدي که از کودکي تا سنين بالاتر شروع مي شود، و رشد و تکامل رواني کودک شامل آگاهي حسي، مهارت هاي حرکتي و توانايي هاي اجتماعي و زباني است که به شدت تحت تأثير محيط ژنهاي کودک، و مهارتهاي شناختي است.
معمولاً والدين و متخصصان از ويژگيهاي رشد رواني کودک براي مقايسه او با بقيه هم سن و سالان خود استفاده مي کنند، مانند يادگيري در صحبت کردن، توانايي در خواندن، و همچنين براي بررسي وجود شناختي استفاده مي شود. يا مشکلات رفتاري در کودک، مانند مشکلات يادگيري.
مراحل رشد رواني کودک تا جواني
مرحله توسعه حسي و حرکتي:
رشد رواني، کودکان از بدو تولد تا دو سالگي شروع به آموختن زندگي از طريق حواس و مهارت هاي حرکتي مي کنند و از طريق علائم حسي که مي بينند ياد مي گيرند. او ممکن است با شنيدن صداي آرام يک دوست هنگام ترس، آرام يا ناراحت شود.
مرحله قبل از راه اندازي:
فرد وقتي شروع به صحبت مي کند ، وارد مرحله پيش از راه اندازي رشد رواني مي شود ، زيرا فقط با زمان حال سازگار است و هنوز ياد نگرفته است که درباره گذشته يا آينده فکر کند.
مرحله شروع:
کودک با رسيدن به سن ابتدايي وارد مرحله شروع مي شود ، جايي که ياد مي گيرد به طور انتزاعي فکر کند، و همچنين ياد مي گيرد که در مورد چيزهايي که مي بيند منطقي رفتار کند.
عوامل رشد رواني کودک
روان کودک در دوران رشد خود تحت تأثير عوامل زيادي قرار مي گيرد و تنها به عوامل دروني مانند ژن ها يا ويژگي هاي شخصي محدود نمي شود ، بلکه تحت تاثير عوامل بيروني نيز ميباشد عوامل بيروني به شرح زير مي باشد:
عوامل اجتماعي:
عوامل اجتماعي از جمله مهمترين عوامل بيروني هستند که بر رشد رواني کودک مانند خانواده، مدرسه يا دوستان تأثير مي گذارند، زيرا روابط اجتماعي است که بر روي طرز فکر کودک ، يادگيري يا رشد او تأثير محسوسي دارد.
عوامل فرهنگي:
عوامل فرهنگي نقش مهمي در رشد رواني کودک ايفا مي کنند ، زيرا بر نحوه برخورد کودک با خانواده، نوع آموزش او، تأثير مي گذارد ، زيرا عوامل فرهنگي مجموعه اي از ارزشها، عادات و باورهاي غالب که کودک با آنها همزيستي دارد.
عوامل طبقه:
عوامل طبقه به عوامل متعددي از جمله سطح تحصيلات، ثروت مالي و شغلي که فرد در اختيار دارد تقسيم بندي مي شوند. معمولاً کودکي که در محيط کلاس بالا زندگي مي کند از فرصت هاي بيشتري نسبت به ساير کودکان برخوردار است که به نوبه خود بر روان او تأثير مي گذارد.