نشانه‌های تاخیر در رشد کودک نوپا زمانی اتفاق می افتد که کودک در سن خود به میزان عادی رشد نمی کند. تاخیر ممکن است به دلیل یک وضعیت بهداشتی اساسی مانند کمبود هورمون رشد، یا کم کاری تیروئید ایجاد شود. در بعضی موارد درمان زودرس میتواند به کودک نوپا کمک کند تا به یک رشد طببعی و نرمالی برسد و عادی به نظر آید. اگر گمان میکنید که فرزند شما به میزان عادی درحال رشد نیست، با پزشک مربوطه مشورت کنید که این امر میتواند بسیار کمک دهنده و مفید باشد.
علائم و نشانه‌های مرتبط با تاخیر در رشد کودک نوپا
اگر کودک نسبت به سایر افراد هم سن و سال خود کمتر رشد کرده باشد ممکن است مشکلی و یا نقصی در رشد داشته باشد. به طور معمول 95 درصد کودکانی که در سن خود رشد چندانی نداشته و سرعت رشد آنان کم بوده این عامل می تواند یک مسئله پزشکی محسوب شود. علائم تأخیر در رشد کودک نوپا ممکن است در کودکی نیز تشخیص داده شود که مثلاً: قد او در حد طبیعی نیست که این امر نشان دهنده آن می باشد که سرعت رشد نوزاد کاهش یافته است.
بسته به علت اصلی تاخیر در رشد کودک نوپا، ممکن است علائم دیگری هم وجود داشته باشد که به شرح زیر می باشد:
1. اگر میزان هورمون تیروکسین کم باشد، ممکن است از دست دادن انرژی، یبوست، خشکی پوست، موهای خشک و گرما می تواند نشانه‌های تاخیر در رشد نوزاد باشد.
2. اگر کودک نوپا سطح هورمون رشد او کم باشد، می تواند روی رشد صورت آن‌ها تأثیر بگذارد و باعث شود در سنین جوانی غیر طبیعی به نظر برسند.
3. اگر رشد تاخیری آن‌ها ناشی از بیماری معده یا روده باشد ممکن است در مدفوع یا اسهال، یبوست، استفراغ یا حالت تهوع کودک خون وجود داشته باشد.
شاید برایتان مفید باشد: مسواک زدن برای کودک نوپا
عوامل مؤثر نشانه های رشد تاخیر در کودک نوپا
تاخیر در رشد می تواند علل مختلفی داشته باشد که شایع ترین نشانه های تأخیر در رشد کودک نوپا عبارت‌اند از:
-
سابقه خانوادگی قد کوتاه: اگر والدین یا سایر اعضای خانواده از قد کوتاهی برخوردار باشند معمول است که کودک با سرعت کم تری نسبت به هم سن و سالان خود رشد کند. تاخیر در رشد کودک به دلیل سابقه خانوادگی نشانه مشکل اساسی نیست. کودک به دلیل ژنتیک ممکن است کوتاه تر از حد متوسط باشد.
-
تاخیر در رشد استخوان‌های کودک: از علائم تأخیردر رشد کودک نوپا به این صورت است که کودکان مبتلا به این بیماری کوتاه تر از حد متوسط خود هستند، اما با سرعت عادی رشد می کنند. این امر در کودکان معمولاً سن استخوان نامیده می شود که چون رشد در آن‌ها به تاخیر افتاده موجب شده که استخوان های آن‌ها با روند کندتری نسبت به سن خود بالغ شود. این کودکان هم چنین تمایل دارند به بلوغ دیرتر از هم سن و سالان خود برسند؛ که این امر منجر به ارتفاع و قد متوسط در اوایل نوجوانی می شود، اما آن‌ها در بزرگ سالی تمایل دارند با هم سن و سالان خود کنار بیایند.
-
کمبود هورمون رشد: هورمون رشد، رشد بافت‌های بدن را تقویت می کند؛ اما از نشانه‌های تأخیر در رشد نوزاد می توان به این امر اشاره کرده این دسته از کودکان مبتلا، به دلیل کمبود در هورمون رشدی که دارند قادر نخواهند بود از رشدی سالم برخوردار باشند.
-
کم کاری تیروئید: نوزادان یا کودکانی که کم کاری تیروئید دارند، غده تیروئید کم تحرکی دارند؛ که در واقع تیروئید در افراد وظیفه آزاد کردن هورمون هایی را بر عهده دارد که باعث رشد طبیعی کودک می شود؛ بنابراین تاخیر در رشد نشانه احتمالی کم کاری تیروئید است.
-
سندروم ترنر: یک بیماری ژنتیکی می باشد که بر روی بخشی یا تمام کوروموزم های کودک تأثیر می-گذارد و در کودکان مبتلا به این بیماری این عامل موجب می شود بدن آن‌ها به طور طبیعی هورمون رشدی که تولید می کند به طور مؤثر از آن استفاده ننماید.
سایر نشانه‌های رشد تاخیر در کودک نوپا
علائم و نشانه‌های تاخیر در رشد کودک نوپا که خیلی کمتر در کودکان و نوزادان دیده می شود شامل موارد زیر می باشد:
1. سندروم داون: یک بیماری ژنتیکی است که در کودکان و سایر افراد به دلیل اینکه کمبود کروموزوم دارند رخ می دهد که موجب شده کودکان به جای 47 کروموزوم، 46 کروموزوم داشته باشند.
2. دیسپلازی اسکلتی: یکی از نشانه‌های تاخیر در رشد نوزاد، دیسپلازی اسکلتی بوده که باعث ایجاد مشکل در رشد استخوان‌های آنان می شود.
3. انواع خاصی از کم خونی ها، مانند کم خونی داسی شکل می تواند در رشد کودکان تاخیر بیندازد.
4. بیماری‌های کلیوی، قلب، گوارشی یا ریه
5. استفاده از داروهای خاص توسط مادر در دوران بارداری و یا تغذیه ضعیف و استرس‌های شدید همه این موارد ذکر شده میتواند نشانه‌های تاخیر در رشد کودک نوپا باشد.
مطالعه مطلبی دیگر: کودک معلول ذهنی چه علائمی دارند؟
تشخیص نشانه‌های رشد تأخیر در کودک نوپا
پزشک کودک شما با گرفتن شرح حال پزشکی کودک، اطلاعاتی را در این باره کسب می‌کند. آن‌ها اطلاعات مربوط به تاریخچه شخصی و خانوادگی فرزند شما را جمع آوری و بررسی می‌کنند ازجمله:
-
بارداری مادر هنگام تولد
-
طول و وزن کودک در بدو تولد
-
ارتفاعات قد افراد دیگر در خانواده خود کودک
-
اطلاعات مربوط به سایر اعضای خانواده که دچار نشانه‌های تاخیر در رشد هستند.
نتیجه گیری:
از آنجایی که درمان زودرس می تواند به کودک کمک کند تا به رشد نرمال و طبیعی برسد لذا به محض مشاهده اولین علائم و نشانه‌های تاخیر در رشد کودک نوپا حتماً به پزشک مربوطه مراجعه کنید. امکان پذیر بودن یا عدم امکان درمان، شناسایی دلایل اصلی رشد تأخیر به فرزند شما کمک می کند تا نحوه بهبود و درمان کودک خود را شناسایی کنید.