انواع معلولیت های کودکان و ویژگی هر کدام

یکی از مشکلاتی که در کودکان ممکن است وجود داشته و آنها را از زندگی عادی و مستقل باز دارد معلولیت است. تصور اکثر مردم از معلولین، وجود نقص در یکی از اندام های حرکتی فرد است. در حالی که معلولیت در کودکان انوع مختلفی دارد و هر کدام از آنها تاثیراتی متفاوت بر کودک می گذارد. انواع معلولیت کودکان  شامل معلولیت های ذهنی، جسمی و روانی است. در بروز این معلولیت ها عوامل مختلفی تاثیر داشته و باعث می شوند کودک نتواند تجربه ی یک زندگی عادی را داشته باشد. در بیشتر موارد افراد جامعه به اشتباه با نگاهی ترحم آمیز به این کودکان رنج و مشقت تحمل این درد را برای آنها دو چندان می کنند. در این مقاله قصد داریم با توضیح درباره ی انواع این معلولیت ها و همچنین ویژگی های آنها شما را با این کودکان بیشتر آشنا کنیم.

علل ایجاد معلولیت در کودکان

یک کودک ممکن است در مراحل پیش از تولد، حین تولد یا بعد از تولد به دلایل مختلفی دچار معلولیت شود. یکی از این دلایل ژنتیک است. در این مورد راه انتقال بیماری یا معلولیت ژنتیک والدین است. برای این مورد می توان بیماری سندروم داون را مثال زد. دومین دلیل علل مادرزادی هستند. این بیماری ها به هیچ عنوان منشا ژنتیکی ندارند و در طول دوران بارداری اتفاق می افتند نظیر سندروم جنین الکلی. سومین دلیل بروز انواع معلولیت در کودکان عوامل عارضه ای هستند. از این عوامل می توان به حوادثی چون تصادفات و یا بیماری های مزمنی که سیر مزمنی دارند اشاره نمود.

معلولیت  ذهنی در کودکان

برخی از کودکان در اثر عوامل مختلفی دچار معلولیت شده و رشد ذهنی آنها یا با نارسایی مواجه می شود و یا به تاخیر می افتد. به این نوع معلولیت ها معلولیت ذهنی گفته می شود. کودکانی که مبتلا به معلولیت ذهنی هستند با عنوان کودکان معلول ذهنی شناخته می شوند. این کودکان از جنبه های آموزشی، تربیتی و توانبخشی مورد تحقیق قرار گرفته و مشخص شده که توان یادگیری آنها با هم متفاوت است. بر همین اساس آنها را در سه دسته تقسیم بندی کرده اند.

1. آموزش پذیر: به صورت معمول این کودکان دارای ضریب هوشی 50 الی 75 درصد می باشند. این کودکان با این که از ضریب هوشی پایینی برخوردار می باشند اما می توانند تحصیل کرده و مسئولیت شغلی را قبول کنند. آنها حتی قادر به ازدواج و اداره زندگی به صورت مستقل می باشند.
2. تربیت پذیر: دومین گروه از کودکان معلول ذهنی دارای ضریب هوشی 25 تا 50 درصد می باشند. دایره لغات این کودکان بسیار محدود است و با اختلالاتی در سلامت عمومی مواجه هستند. این کودکان می توانند تحت توانبخشی قرار گرفته و برخی از مفاهیم زندگی را آموزش ببینند.
3. پناهگاهی: دسته ای دیگر از این کودکان از ضریب هوشی زیر 25 درصد برخوردار می باشند. این کودکان به صورت شدید دچار معلولیت ذهنی شده اند و دیر راه رفته و دیر حرف می زنند.

معلولیت روانی در کودکان

معلولیت روانی یکی دیگر از انواع معلولیت در کودکان است. کودکانی که بیماری های مزمن روانی دارند و این بیماری ها موجب بروز خلل در زندگی فردی و اجتماعی وی شده است در این گروه قرار می گیرند. به دلیل این که این نوع معلولیت در ذهن و تفکر کودک تاثیر می گذارد طبقه بندی آن بسیار سخت است. اما با توجه به تحقیقات انجام شده و علائمی که در کودکان بروز می دهد در گروه های زیر دسته بندی شده است.

1. کودکان مبتلا به اختلالات ادراکی: در کودکان مبتلا به این نوع معلولیت درک آنها از محیط دچار اختلال شده است. برای مثال وقتی کسی را صدا می زنند تصور می کند نام او را صدا می زنند.
2. کودکان مبتلا به اختلالات تفکر: در این کودکان قوه ی تفکر به کلی متوقف شده و یا خیلی سریع است که منجر به عدم تمرکز فکری آنها می شود.
3. کودکان مبتلا به اختلالات حافظه: این کودکان نمی توانند چیزی را در حافظه ی خود ثبت نمایند.
4. کودکان مبتلا به اختلالات عاطفی: سر خوشی بیش از اندازه و یا افسردگی رد کودکان جزو این دسته از معلولیت ها محسوب می شوند.
5. کودکان مبتلا به اختلالات هوشیاری: این کودکان نسبت به زمان و مکان آگاهی ندارند و به عبارتی دچار گیجی شده اند.

معلولیت جسمی در کودکان

یکی دیگر از انواع معلولیت در کودکان، معلولیت جسمی است و نقص در اندام های بدن را شامل می شود. کودکان معلول جسمی به دلیل نقصی که در یک یا چند اندام خود دارند در بیشتر موارد نمی توانند بیشتر کارهای شخصی را انجام دهند. این معلولیت نیز شش دسته ی مختلف تقسیم می گردد.

1. معلولین قطع عضو: کودکان معلول جسمی ممکن است یکی از اعضای بدن خود را طی یک حادثه از دست بدهند. در این این حالت به آنها معلولین قطع عضو گفته می شود.
2. ضایعات نخاعی: کودکانی که در یک عضو خود فلج شده اند، یک طرف بدن، پاها و یا دست و پا هستند در این گروه قرار می گیرند.
3. ناهنجاری در استخوان بندی: در این کودکان استخوان بندی کودک در مفصل یا استخوان و یا عضلات دچار اختلال می شود.
4. اختلالات بیولوژیکی و متابولیسمی: در بدن این کودکان مشکلاتی چون نقایص قلبی عروقی، کلیوی، تنفسی، دیابت و هموفیلی یا تالاسمی وجود دارد.
5. نابینایی: یکی دیگر از انواع کودکان معلول جسمی نابینایان هستند. این معلولیت شامل نابینایی مطلق، کم بینا، نیمه بینا و دیر بینا می باشد.
6. ناشنوایی: ناشنوایی مطلق، کم شنوایی، نیمه شنوایی و سخت شنوایی دیگر معلولیت جسمی در کودکان می باشد.