کودکان معلول هم مانند دیگر کودکان نیاز به بازی دارند و باید برای آنان اسباب بازی تهیه کرد زیرا بازی کردن و بازیگوشی برای رشد کودک مفید و لازم است. کودکان از طریق بازی و اسباب بازی های مختلف می توانند بدن و دنیایی که زندگی می کنند را کشف کنند و این درباره کودکان با معلولیت نیز صدق می کند. آنها در هنگام بازی حواس پنجگانه را کشف کرده و در جبران اختلال خود تلاش می کنند.
اسباب بازی مناسب:
رنگ های جذاب، تنوع، سهولت در نگاه داشتن در دست، تعامل، دارای محتوا برای لمس کردن، بو برای احساس کردن؛ همگی از ویژگی اسباب بازی مناسب برای تمام کودکان است. تعداد زیادی اسباب بازی وجود دارد که به کودکان دچار معلولیت کمک می کند تا در مورد بدن خودشان آگاهی پیدا کنند و علاوه بر سرگرم شدن حرکات خود را تقویت کنند. بازی با اسباب بازی های هل دادنی، کشیدنی، انواع توپ ها تمرین خوبی برای پرورش حرکات آنها ست.
بازی های مناسب:
1. تقلید (آینه-آینه):
آینه-آینه یا تقلید کردن از رهبر، یک بازی حافظه بصری است که در آن کودک ناتوانی ذهنی به راحتی می تواند با آن کنار بیاید و لذت ببرند. زیرا این فعالیت، خواستار مهارت های حرکتی نیست. کودک باید هرگونه فعالیت بدنی را که رهبر انجام می دهد، تکرار کند. فعالیت بدنی می تواند چیزی ساده باشد مانند دست زدن به قسمت بدن یا شکلک خنده دار باشد. همچنین می تواند پیچیده باشد، مانند انواع کف زدن، دو سرعتی و پرش. این بازی که پیشرفت مهارت های حرکتی را ترغیب می کند، ممکن است گروهی نیز انجام شود.
2. بازی لی لی با حروف:
برای کودکان معلولیت ذهنی یادآوری حروف یا الفبای و صداهای آن دشوار است. سعی کنید حروف را در بازی لی لی بگنجانید این بازی وابسته به عدد نیست ولی یک بازی قدیمی شاد برای کودکان به خصوص کودکان پر جنب و جوش است. به احتمال زیاد شما این بازی را با عدد یک تا ده بخاطر دارید اما برای کودکان معلول ذهنی بخاطر سپردن حروف و صداها مشکل است و گنجاندن آن در این بازی موجب تقویت تلفظ و هجای کلمات می شود.
3. شنا کردن:
شنا کردن یک برنامه جسمی و اجتماعی برای کودکان دارای معلولیت است که به ندرت ورزش می کنند. شنا به ساخت بدن آنها کمک می کند و مهارت های ذهنی را در هر سنی تقویت می کند. طبق گفته ژورنال بین المللی روانشناسی ورزشی، فشار آب روی بدن می تواند باعث آرامش برخی از كودكان اوتیسم شود. همچنین، شنا در زیر آب به دلیل عایق بودن آب می تواند باعث کاهش حس محافظه کاری بالقوه آنها شود.
4. آواز خواندن:
آواز خواندن یک فعالیت تعاملی است که به کودکان معلول، به ویژه اوتیسم، تعامل اجتماعی را می آموزد. می توانند با سازهای موسیقی بازی کنند یا صداهایی بدون کلمه ایجاد کنند. نکته اصلی فعالیت، یادگیری تکرار صداها و آهنگ ها است. آواز خواندن همچنین تحریک حسی بسیاری را برای آنها فراهم می کند که این امر برای جلوگیری از فریاد زدن در گوش والدین است.
5. بازی های صورت:
بازی با صورت با معلمان، والدین یا افراد متبحر به کودکان کمک می کند تا در چهره افراد دیگر، از علت و معلول یاد بگیرند. آنها چهره شریک بازی خود را لمس می کنند، و با یک عمل متقابل پاسخ می دهند. به عنوان مثال، اگر کودک بینی مادر خود را لمس کند، مادر چشم های خود را می بندد.
به طور کلی هر بازی یا ورزشی که موجب تقویت مهارت و جبران اختلال این کودکان است مفید و مناسب است.