قبل از بار داری سالم چه اقداماتی لازم است

دوران بار داری از مهم‌ ترین و زیبا ترین دوران زندگی هر خانمی  به شمار می‌ رود.  فرزند یک هدیه از جانب خداوند مهربان است. بچه‌ دار شدن یک تصمیم دو نفره است بنابر این قبل از تصمیم گیری  برای بچه دار شدن زن و شوهر، هر دو برای پذیرفتن این مسئولیت بزرگ باید آمادگی کافی داشته باشند. قبل از بار داری سالم، زن و مرد باید  مشکلات، مسائل و اختلافات خود را حل کنند و بین آن ها رابطه عاطفی محکمی برقرار باشد.

نکته بسیار مهمی که متاسفانه گاهی فراموش می شود آمادگی روحی قبل از حاملگی است. داشتن روحیه خوب و زندگی آرام از مقدمات اصلی بار داری سالم است .هنگامی که تصمیم زن و مرد برای داشتن فرزند قطعی شود لازم است که اقدامات مهمی را قبل از بار داری انجام دهند:

مراجعه به پزشک  برای انجام معاینات قبل از بار داری سالم

از مهم ترین اقدامات قبل از بار داری سالم مراجعه به پزشک برای انجام معاینات و آزمایش های روتین قبل از حاملگی است. برای تشخیص عفونت های واژینال و مشکلات رحمی، معاینه لگن و تست پاپ اسمیر توسط پزشک انجام شده و یک معاینه دقیق از پستان ها نیز انجام می گیرد.

در جلسات معاینه قبل از بار داری، پزشک دارو ها و مکمل های مصرفی را بررسی می کند و مصرف برخی از این دارو ها را که در دوران بار داری مشکل ساز و خطر آفرین هستند منع کرده و قرص های فولیک اسید و یدو فولیک را تجویز می کند.

در این معاینات پزشک برای بررسی وضعیت سلامت فرد آزمایش های ضروری مانند بررسی کم خونی، قند خون، تعیین سطح ویتامین د ۳ (D3)، پرولاکتین خون و .... را در خواست خواهد داد.
سابقه هر نوع بیماری مانند فشارخون، دیابت، مشکلات تیروئیدی، ایدز، هپاتیت، بیماری های عفونی، زگیل تناسلی و .... باید به پزشک اطلاع داده شود. سپس پزشک بعد از انجام معاینه و با توجه به نتایج آزمایشات به فرد خواهد گفت که اجازه بار دار شدن را خواهد داشت یا خیر! 

مصرف ویتامین‌ها و فولیک اسید

خانم ها از ۳ ماه قبل از بار داری باید قرص فولیک اسید یا قرص یدو فولیک و مولتی ویتامین بدون آهن را که توسط پزشک تجویز شده مصرف کنند و خوردن این قرص ها را با مشورت پزشک در طول دوران بار داری ادامه دهند. قرص فولیک اسید یا یدو فولیک از یک سری مشکلات مثل نقایص لوله‌ عصبی و مشکلات مغزی و نخاعی جلوگیری می‌ کند و برای سلامت سیستم عصبی جنین لازم است.
قبل از خرید مولتی ویتامین، کنترل کنید که بیشتر از 770 میکرو گرم ویتامین آ نداشته باشد، مگر اینکه بیشتر آن بتاکاروتن باشد زیرا استفاده بیش از حد ویتامین آ می تواند منجر به ناهنجاری های تولد شود.
مصرف ویتامین ها قبل از بار داری سالم فقط مخصوص خانم ها نیست. آقایان نیز برای داشتن اسپرم های سالم و افزایش تعداد آن ها، باید به اندازه کافی ویتامین B12، ویتامین C و ویتامین E مصرف کنند.

ترک سیگار، الکل و مواد مخدر

قبل از اقدام به بار داری سالم باید مصرف سیگار و مواد مخدر را ترک کرد. تحقیقات علمی بسیاری نشان داده اند، سیگار و مواد مخدر منجر به سقط جنین، زایمان زود رس، تولد نوزادانی با وزن بسیار کم، کاهش بار وری در زنان و کاهش تولید اسپرم در مردان می ‌شوند؛ حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار نیز باعث کاهش باروری می ‌شود. در نظر داشته باشید، تاثیر برخی از دارو ها و مخدر ها حتی پس از ترک آن ها نیز در بدن باقی می مانند. مصرف نوشیدنی های الکلی نیز می تواند منجر به ناهنجاری های زایمان یا مشکلات دیگر برای رشد نوزاد شود.

رسیدن به وزن مناسب

از دیگر اقدامات قبل از بار داری سالم رسیدن به وزن مناسب می باشد. مادرانی که خواستار بار داری و زایمان راحت تری هستند باید سعی کنند قبل از بار داری به وزن طبیعی و سالم برسند. احتمال بار دار شدن در زنانی که وزنی بیش از حد طبیعی خود دارند کم است. همچنین زنانی که قبل از بار داری اضافه‌ وزن دارند، بیشتر در معرض عوارض مربوط به بار داری مانند بیماری های دیابت یا فشارخون بالا قرار می‌ گیرند. به دنیا آوردن نوزادانی بسیار کوچک (وزن کم تر از حد طبیعی) از تاثیرات کمبود وزن مادران بار دار است.

تغییر در ورزش ها و فعالیت های بدنی

همانطور که می دانیم سلامت بدن مادر ارتباط مستقیمی با سلامت جنین دارد. ورزش سبک قبل از بار داری سالم باعث افزایش احتمال لقاح پذیری و بار وری مخصوصا در مادرانی که اضافه وزن یا تخمدان پلی کیستیک داشته باشند می شود. برای افزایش انعطاف بدن، ورزش های کششی یا یوگا مناسب تر هستند. بعد از بار دار شدن نیز این تمرینات ورزشی خود را باید ادامه داد. ورزش کردن می تواند در فرو نشاندن استرس های پیش از بار داری نیز مفید باشد. برخی ورزش ‌ها و حرکات بدنی سنگین می‌تواند موجب سقط‌ جنین گردد.

برخی فعالیت های جسمانی تاثیر مستقیمی روی باروری آقایان می گذارند. برای مثال دوچرخه سواری به دلیل افزایش دمای بیضه ها به تولید اسپرم ها آسیب می زند. دیگر شرایطی که باید به آن ها توجه کرد سونا و حمام آب داغ طولانی مدت است. حتی لباس زیر های تنگ و چسبان نیز می تواند سبب آسیب به تولید اسپرم شود.

شاید برایتان جالب باشد: مراقبت های بعد از بارداری

مراجعه به دندانپزشک

یکی دیگر از مهم ترین اقدامات قبل از بارداری سالم رسیدگی به سلامت دهان و مراجعه به دندانپزشک است. سلامت دندان برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی مادر و جنین در زمان بارداری بسیار مهم است. در دوران بار داری تغییرات هورمونی رخ می دهد، استروژن و پروژسترون افزایش می یابد و همین مساله باعث می شود لثه در مقابله با باکتری ها رفتاری متفاوت نشان دهد و منجر به تورم لثه ها و عفونت آن ها شود. عفونت دهان رابطه مستقیمی با زایمان زود رس دارد. به همین خاطر می تواند برای جنین خطری جدی باشد.

تغذیه مناسب برای زن و مرد

رژیم غذایی مناسب برای زن و مرد در دوران قبل از بارداری سالم به یک اندازه مهم است . تغذیه درست قبل از باردار شدن روی دوران بارداری، زایمان و رشد جنین تاثیر گذار خواهد بود. تحقیقات نشان داده است که مصرف کافئین زیاد با افزایش خطر سقط جنین و کم وزنی نوزاد در برخی زنان مرتبط است، بنابر این به زنان بار دارتوصیه می ‌شود که کافئین را از رژیم غذایی خود حذف کنند. همچنین گفته شده که مصرف سویا ممکن است باعث کاهش شدید قدرت باروری مادر شود.

قبل از بارداری سالم، مادر هنوز به جای دو نفر غذا نمی خورد اما باید تغذیه خود را درست کند. در این دوران باید از مواد مغذی و سالم تغذیه کند تا بار داری سالم تری داشته باشد. میوه ها سبزیجات، غلات سبوس دار و حبوبات سرشار از فیبر هستند که هورمون های بدن را تنظیم می کنند. شیر، ماست و آب پرتقال مملو از کلسیم می باشند و آجیل، حبوبات، انواع فراورده های سویا، مرغ و گوشت از منابع مختلف پروتئین هستند.