8 نکته درباره سونوگرافی
والدینی که خبردار می شوند یک مهمان کوچک در راه دارند به شدت هیجان زده می شوند. آنها دوست دارند از صحت و سلامت نوزاد خود باخبر شوند. دومین چیزی که برای آنها اهمیت داشته و ذوق و شوق زیادی برای دانستن آن از خود نشان می دهند، جنسیت کودک است. پاسخ تمامی این سوالات با سونوگرافی حاملگی مشخص خواهد شد. سونوگرافی یک روش علمی و پزشکی است که به جز بارداری کاربری های دیگری نیز در درمان بیماران دارد. در این روش با استفاده از ارسال امواج به بافت مادر، تصاویری بر روی مانیتور ایجاد می شود. پزشک با استفاده از این تصاویر سلامت و جنسیت نوزاد را بررسی می نماید. امروزه انواع سونوگرافی در پزشکی مورد استفاده قرار می گیر و طی آن قسمت های مختلف بدن کنترل می شود. ما در این مطلب 8 مورد از مهمترین نکات مربوط به سونوگرافی را بیان خواهیم کرد تا با ضرورت و نکات سونوگرافی در دوران بارداری آشنا شوید.
بهترین زمان برای انجام اولین سونوگرافی
بهترین زمان برای انجام اولین سونوگرافی حاملگی هفته ی هشتم بارداری می باشد. در این هفته جنین به قدری رشد کرده است که تپش قلب آن قابل حس بوده و در سونوگرافی می توان ان را تایید کرد. یکی از کارهای اشتباهی که پدر و مادرهای جوان انجام می دهند، استفاده از سونوگرافی برای تشخیص بارداری می باشد. این در حالی است که بهترین روش استفاده از آزمایش و تست های بارداری است. اگر از سونوگرافی برای تشخیص بارداری استفاده نمایید پزشک برای تعیین سلامت اولیه ی جنین مجبور خواهد بود بعد از چند هفته آن را دوباره تجدید نماید.
سونوگرافی فقط برای تعیین جنسیت نوزاد نیست
در نظر داشته باشید که یکی از نکات سونوگرافی استفاده از آن برای تایید سلامت جنین است. بسیاری از افراد به غلط تصور می کنند که استفاده از این روش صرفاً برای تعیین جنسیت نوزاد است. این در حالی است که پزشکان با استفاده از این روش می توانند انواع نقایص ژنتیکی نظیر بیماری منگولیسم را تشخیص دهند. به همین منظور نیز در سه ماه اول بارداری و در هفته ی یازده تا چهارده یک نوع سونوگرافی با عنوان سونوگرافی غربالگری نیز انجام می شود.
چند نوع سونوگرافی وجود دارد
پزشکان به منظور تشخیص سلامت جنین از انواع سونوگرافی استفاده می کنند. این سونوگرافی ها بر اساس شرایط مادر و یا وجود موارد غیر عادی نظیر دیابت و فشار بالا و ... مورد استفاده قرار می گیرند. انواع سونوگرافی شامل سونوگرافی داپلر عروق و شریان های بند ناف، داپلر شریان مغز جنین و داپلر عروق رحم و ... می باشد. این سونوگرافی ها طبق تشخیص پزشک تجویز شده و می تواند سلامت جنین را تایید کرده و یا وجود مشکل را تشخیص دهد. به عنوان مثال یک سونوگرافی با عنوان تشخیص نارسایی دهانه ی رحم برای مادرانی که سقط در ماه های سوم و چهارم دارند تجویز می شود.
تعداد سونوگرافی حاملگی
تعداد سونوگرافی بستگی به شرایط مادر و تجویز پزشک دارد. برای مثال اگر مادر شرایطی غیر عادی داشته و یا بیماری زمینه ای داشته باشد احتمال دارد پزشک هر ما سونوگرافی حاملگی را تکرار کند. اما در شرایط عادی، سونوگرافی یک بار در هشت هفتگی، بار دوم در یازده تا چهارده هفتگی، بار سوم در هفته ی پانزده تا بیست و دو و بار چهارم در ماه آخر بارداری تجویز می شود. سونوگرافی اول برای غربالگری بوده و بار دوم غربالگری خون انجام می شود. در ماه نهم نیز برای تعیین وضعیت سر نوزاد سونوگرافی انجام می گیرد. یکی از نکات سونوگرافی این است که در صورت عدم نیاز ضرورتی ندارد که سونوگرافی مدام تکرار شود.
سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی
سونوگرافی های سه بعدی و چهار بعدی از انواع سونوگرافی محسوب می شوند که در آن جزئیات بیشتری از جنین ارائه می شود. در چنین سونوگرافی هایی وضعیت حرکت و اعضای بدن جنین به خوبی قابل تشخیص خواهد بود. در مواردی که مادر سابقه ی مرده زایی نوزاد را داشته و یا فرزندانی با اختلالات و ناهنجاری به دنیا آورده باشند، انجام این سونوگرافی ها از سوی پزشک تجویز شده و الزامی است.
عدم خطرناک بودن سونوگرافی برای مادر و جنین
بسیاری از والدین تصور می کنند که انجام سونوگرافی برای جنین و یا بدن خود مادران تاثیرات منفی در پی خواهد داشت. در این جا باید اعلام کنیم که سونوگرافی حاملگی به هیچ عنوان مضر نمی باشد. در سونوگرافی از امواج صوتی برای بررسی جنین بهره گرفته می شود نه از اشعه. همین امر هم بی خطر بودن آن را باعث شده است. تنها موردی که وجود دارد در مورد سونوگرافی داپلر است که بعضی از متخصصین آن را در حد جزئی برای جنین مضر می دانند.
عدم تشخیص مشکلات خونی در سونوگرافی
یکی از نکات سونوگرافی عدم استفاده از آن برای تشخیص مشکلات خونی جنین است. در برخی موارد می توان زیر دستگاه سونوگرافی و با نمونه گیری از مایع داخل رحمی چنین مشکلاتی را بررسی کرده و تشخیص داد. این مایع به دلیل ریزش سلول های پوستی نوزاد در آن می تواند این اختلالات را نشان دهد. از سونوگرافی می توان فقط برای تشخیص اختلالات کروموزومی که بر ظاهر جنین تاثیر می گذارد استفاده نمود.
نوشیدن مایعات قبل از بارداری
در انجام سونوگرافی حاملگی در سنین بسیار کم نظیر هشت هفتگی نوشیدن مقدار مناسبی مایعات می تواند تصویری دقیق از جنین ارائه کند. این مایعات شامل آب و آب میوه بوده و تاثیرات مثبتی تشخیص وضعیت جنین می تواند داشته باشد. اما در ماه های بعدی لزوم به نوشیدن آب و یا دیگر مایعات وجود نخواهد نداشت.