می توان گفت اوتیسم نوعی سندروم است و دلایلی نظیر ژنتیک، سن والدین برای بچه دار شدن، نوع داروی مورد استفاده مادر در دوره بارداری، دیابت در مادر، فقر آهن در مادر و سموم و مواد شیمیایی در شکل گیری این بیماری در کودک نقش دارند. اوتیسم همچنین به معنای اختلال رفتاری و رشدی ست. نوعی بیماری که در کودکی نمایان می شود و تا پایان عمر، با شخص همراه است. اگر کودکی دارای بیماری اوتیسم داشته باشید، علائم آن تا قبل از سه سالگی، مشخص می شود. در این مقاله سعی داریم شما را با خصوصیات کودکان اوتیسم آشنا کنیم.
خصوصیات کودکان اوتیسم را بشناسید
پیش از آنکه به بیان علائم بیماران اوتیسم در کودکان بپردازیم، لازم است تفاوت کودکان اوتیسم و سالم را بشناسید. تفاوت بیماران اوتیسم و سالم در برقراری ارتباط، میزان درک و حساسیت و کنش و واکنش آن ها در مقابل مسائل و شرایط مختلف است. در ادامه به برخی از خصوصیات کودکان مبتلا به اوتیسم اشاره می کنیم.
1) در برقراری ارتباطِ کلامی، مشکل دارند
همانطور که گفته شد، اوتیسم رفتار و میزان رشد کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از این مشکلات در زمان گفتگو رخ می دهد. کودک مبتلا به اوتیسم، علی رغم ظاهر نرمال و شباهتی که به دیگر کودکان سالم دارد، قادر به سخن گفتن نمی باشد و از بیان و به زبان آوردن آنچه که نیاز دارد، ناتوان است. اگر خواسته ای داشته باشد، نمی تواند آن را به زبان بیاورد.
2) متوجه منظور طرف مقابل نمی شوند
کودکان اوتیسم در برابر آنچه به آن ها می گویید و یا از آن ها درخواست می کنید، بی توجه بوده و واکنشی نشان نمی دهند. برای مثال خصوصیات کودکان اوتیسم به گونه ای ست که از طرفی گاهی نسبت به شنیدن اسمشان نیز، بازخورد خاصی نشان نمی دهند و یا اگر از آن ها بخواهید وسیله ای را بیاورند، این درخواست شما را انجام نمی دهند و از طرفی دیگر گاهی بدون هیچ دلیلی، خنده و یا گریه را سر می دهند.
3) عبارت کوتاه و تکراری بکار می برند
از دیگر خصوصیات کودکان اوتیسم این است که بر خلاف انتظار، یک جمله را به صورت کامل بیان نمی کنند، بلکه آن را تنها در قالب یک کلمه ادا می کنند. صحبت آنان با یکنواختی و مکث همراه است و در برخی موارد به جای پاسخ به سوالی، آن سوال را تکرار می کنند.
4) تنهایی بازی کردن را ترجیح می دهد
تنهایی بازی کردن، از جمله خصوصیات کودکان اوتیسم به شمار می رود. این بیماران، علاقه ای به بازیِ گروهی و حضور در جمع ندارند. ترجیح می دهند به صورت انفرادی بازی کنند چرا که از بازی انفرادی، لذت بیشتری می برند و در این میان اگر چیزی داشته باشند نیز، تمام آن را برای خودشان نگه می دارند و از تقسیم با دیگران خودداری می کنند.
5) شیوه بازی کردنشان متفاوت است
از بارزترین خصوصیات کودکان اوتیسم، تولید صدای مکرر است. کودکان مبتلا به اوتیسم علاقه زیادی به فشردن دکمه اسباب بازی و یا چرخاندن چرخ ماشین دارند. همچنین به صورت غیر عادی، به برخی اشیاء خیره می شوند. در حالی که یک کودک سالم بسیار اجتماعی بوده و اشتیاق زیادی برای آشنایی با کودکان دیگر دارد.
6) از حساسیت بیش از حدی برخوردارند
کودکان مبتلا به اوتیسم، در برابر صدا، لمس و بو بسیار حساس و متفاوت هستند. اجازه نمی دهند که لمسشان کنید و هر نوع لباسی را به تن آن ها کنید. اگر صدایی بشنوند، بسیار مضطرب و آشفته می شوند، ضمن اینکه حس بویایی قوی آن ها باعث می شود از خوردن برخی غذاها، امتناع کنند. واکنش غیر طبیعی به درد نیز از دیگر خصوصیات کودکان اوتیسم است. گاهی ممکن است با وجود ضربه ای محکم به بدن شان، متوجه درد نشوند و گاهی با کوچک ترین ضربه یا صدایی به او آسیب برسد.
7) خواب منظمی ندارند
در حالت عادی یک کودک 3 تا 7 ساله به 11 الی 12 ساعت خواب نیازمند است و طبق برنامه ریزی که والدین انجام می دهند، این موضوع محقق می شود اما خواب نامنظم از خصوصیات کودکان اوتیسم است. این بیماران، دچار اختلالاتی در خواب هستند. کمبود خواب دارند چرا که به آسودگی نمی خوابند و اغلب از خوب بیدار می شوند و همچنین صبح زود نیز بیدار می شوند.
8) شاید کند ذهن اما نابغه باشد
گرچه کم توانی ذهنی، یکی از خصوصیات کودکان اوتیسم است اما کند ذهنی آنها در همه موارد نیست بلکه در برخی موارد، به سرعت و بدون دردسر، اطلاعاتی را به خاطر می سپارند و برای یادگیری آن علاقه نشان می دهند و اگر شرایطی پیش بیاید، در مورد این اطلاعات، توضیح می دهند.
9) مخالف تغییر هستند
از خصوصیات کودکان اوتیسم این است که زندگی نرمال را دوست دارند. هیچ گونه علاقه ای به ایجاد تغییر روند زندگی شان را ندارند و نسبت به تغییراتی هر چند کوچک، واکنش نشان می دهند و شروع به جیغ کشیدن و فریاد زدن، می کنند. نوع تغذیه اش نیز باید روال منظمی داشته باشد و با جدیت و سخت گیری بسیار، هیچ گونه تغییری را در برنامه غذایی خود نمی پذیرد.
10) در برابر خودشان خشونت به خرج می دهند
خود زنی و آسیب رساندن به بدن از جمله خصوصیات کودکان اوتیسم می باشد. این کودکان به طور معمول با گاز گرفتن و ناخن هایشان، به خودشان آسیب می رسانند که نیازمند مراقبت ویژه هستند، همچنین رفتار پرخاش گرانه ای را از خود نشان می دهند.
11) خواسته دیگران را رعایت نمی کنند
اصولا وقتی از بیماران اوتیسمی، درخواستی می شود، والدین و یا دیگران با دو حالت رو برو می شوند. خصوصیات کودکان اوتیسم این است که در مقابل درخواست دیگران، گاهی بازخوردی همراه با بی توجهی و نا فرمانی دارد. و گاهی بازخوردی از بیش فعالی را از خود نشان می دهند. رفتار این کودکان از ثبات خاصی برخوردار نیست و قابل پیش بینی نمی باشد.
12) برقراری ارتباط، سطحی می باشد
کودک مبتلا به اوتیسم قدرت تفکر بالایی ندارد و نحوه برقراری ارتباط، به صورت سطحی شکل می گیرد. در حالت عادی یک کودک سالم، با آغاز دوره نوجوانی کم کم به بلوغ فکری و درک نسبتاً بالایی می رسد اما این موضوع در خصوصیات کودکان اوتیسم وجود ندارد. کودک مبتلا به اوتیسم از درک و بیان ضرب المثل و کنایه نا توان است. به تعبیری این کودکان قادر به انجام فعالیت های پیچیده نیستند.
نشانه های بیماری اوتیسم چیست؟
در ادامه به معرفی نشانه ها بیماری اوتیسم می پردازیم.
سندروم اسپرگر
سندروم اسپرگر، یکی از نمونه های خصوصیات کودکان اوتیسم می باشد که در این نوع سندروم، کودک گرچه از ضریب هوشی بالایی برخوردار است، و به راحتی نیز سخن می گوید، اما از حضور در جمع خودداری می کند.
وجود اختلال در دوران کودکی
در ابتدا و تا 2 سالگی، متوجه بیماری نخواهید شد تا اینکه به مرور کودک شما، فاصله می گیرد و مهارت های ارتباطی اش را از دست می دهد. عواملی ژنتیکی و سن بالای والدین می تواند در این موضوع نقش داشته باشد. این بیماری بر روی مغز کودک تاثیر می گذارد و منجر به تغییرات رفتاری و یا به عبارتی نا بهنجار بدل می شود.
وجود اختلال در فرآیند رشد (پیدیدی)
اختلال رشد یا پیدیدی زمانی رخ می دهد که کودک، برخی از رفتارهای اوتیسمی را دارد اما در سایر دسته ها قرار نمی گیرند.