سرطان یکی از بیماری های بسیار سخت و صعب العلاج است که رخ دادن آن برای هر شخصی نه تنها برای خودش بسیار رنج آور بوده، بلکه تمامی اطرافیان او را درگیر خواهد کرد. اما شرایط زمانی سخت تر می شود که یک کودک به سرطان مبتلا شود و در این شرایط شوک بسیار بزرگی بر خانواده وی وارد می شود. اما باید توجه داشت که در هنگام بروز چنین اتفاقی به جای واکنش هایی مثل خشم، غم، اندوه، ترس و انکار بهتر است با برخورد صحیح و کمک به افزایش روحیه به کودک سرطانی کمک کرده و اعتماد به نفس او را بالا ببرید تا بتواند با بیماری خود مبارزه کند.
سرطان چیست؟
در بدن انسان سلول ها به صورت منظم و با یک قاعده خاص در حال رشد و تولید هستند ولی اگر برخی از سلول های بدن از مسیر رشد خود خارج بشوند و شیوه رشد غیر طبیعی و سریعی داشته باشند این اتفاق نظم طبیعی بدن را به هم خواهد ریخت و در نهایت شخص دچار سرطان می شود.
این رشد بسیار سریع و غیر طبیعی سلول های بدن در نهایت باعث ایجاد تومور می شود که یک توده بسیار بزرگ است. توده های ایجاد شده خود به دو قسمت توده خوش خیم و بد خیم تقسیم بندی می شوند. توده های خوش خیم خطرناک و تهدید کننده نیستند ولی متاسفانه توده های بدخیم می تواند مشکلات بسیار زیادی را برای شخص ایجاد کند. و اگر دیر متوجه آن شده و تشخیص آن به تعویق افتد حتی منجر به مرگ خواهد شد.
رفتار با کودک سرطانی برای حفظ سلامت روانی
هنگامی که کودکان به سرطان مبتلا می شوند به خاطر سن پایین آن ها شیوه رفتار صحیح با این کودکان در حوزه و بحث روانی در مقایسه با افراد بزرگسال کاملا متفاوت است و باید رفتار صحیح و سنجیده تری با این کودکان صورت بگیرد تا در کنار سلامت جسم، دچار مشکلات روانی نشوند و سلامت روانی آن ها حفظ شود. یکی از نقش های بسیار مهم برای کمک به سلامت روانی کودکان سرطانی والدین آن ها می باشند. در صورتی که والدین رفتار درستی با کودک سرطانی خود داشته باشند و به حفظ روحیه او کمک کنند می تواند شاهد حفظ سلامت روانی کودک باشیم. باید توجه شود که برخی بیماری ها مانند سرطان نیاز به توجه و مراقبت ویژه ای دارد و بهتر است در این شرایط به همان صورت که با بقیه ی کودکان رفتار می شود با کودک بیمار نیز برخورد شود. در واقع نباید حرکات و رفتار های غیر عادی را در چنین شرایطی از خود بروز داد.
اطلاع دادن سرطان به کودک کوچکتر از 7 سال
یکی از مشکلات والدین، نحوه اطلاع دادن این بیماری به کودک خود است. اگر کودک شما کوچک تر از 7 سال سن داشته باشد به دلیل عدم اطلاع کودکان در رابطه با بیماری و یا درک صحیح از مرگ و زندگی بسیار مهم است که والدین در هنگام اطلاع دادن به کودک خود وارد جزئیات نشوند. کودک کوچکتر از 7 سال به دلیل آن که بیماری را یک اختلال غیر قابل برگشت می داند با شنیدن خبر بیماری خود ممکن است سطح اضطراب وی بالا برود و مشکلات بسیار زیادی برای او به وجود بیاید.
توجه داشته باشید که توضیحات اضافه به کودک کوچکتر از 7 سال شما هیچ کمکی نخواهد کرد و هیچ نتیجه ای به جز بالا بردن استرس و اضطراب در او نخواهد داشت. بنا بر این می توانید تنها به صحبت هایی در این باره که باید این مرحله را طی کرده و اینکه ممکن است نیاز به تزریق آمپول و یا قرص باشد، بسنده کنید. همچنین توجه داشته باشید که همواره به کودک خود این امید را بدهید که به سرعت حال او در حال خوب شدن خواهد بود و بهبود پیدا می کند.
اطلاع دادن سرطان به کودک بزرگتر از 7 سال
زمانی که کودک شما سنی بیشتر از 7 سال دارد موضوع تفاوت است. کودک در این سنین در هر بخش از زندگی خود با توجه به رشد تفکرش اطلاعات پیرامون خود را به خوبی متوجه می شود. یکی از نکات بسیار مهم که باید خانواده ها در این سن به آن توجه کنند آن است که در مقابل کودک خود پچ پچ و زمزمه نکنند و از مشکلات کودک خود در مقابل او صحبت نکنند زیرا کودکان در این سنین به سرعت متوجه اطلاعات پیرامون خود می شوند و به خوبی متوجه می شوند که شرایط بدی در حال رخ دادن است. بهترین کار آن است که به کودک خود در رابطه با بیماری او اطلاعاتی داده شود. اما توجه شود که در این شرایط نیز بیان تمامی اطلاعات به صورت کامل لازم نیست.
رفتار با کودک سرطانی
والدین به خاطر حس دلسوزی خود نسبت به کودکشان در هنگام بروز مشکلی چون سرطان به شکل افراطی محبت های بی حد و حصر می کنند. این محبت های افراطی باعث می شود تا کودک حس کند که شرایط مثل سابق نیست و هم چنین اگر کودکان دیگری نیز داشته باشید ممکن است حس حسادت آن ها را برانگیزید.
باید توجه داشته باشید که در این شرایط کودک خود را به ورزش و بازی تشویق کنید. همچنین با تدارک دیدن تفریحات سالم و جذاب به تقویت روحیه وی کمک نمایید. شما باید سعی کنید با رفتاری صبورانه به افزایش امیدواری و روحیه در او کمک کنید تا بتوانید این دوران را به خوبی و به شکل عادی طی کند.
صحبت از مرگ با کودک سرطانی
در فرهنگ غرب به شکل کاملا باز با کودک در رابطه با بیماری او صحبت می کنند اما در کشور ما به دلیل فرهنگ مان شرایط متفاوت است. بهتر است با کودک زیر 7 سال خود به هیچ عنوان در رابطه با مرگ صحبت نکنید اما در سنین بالاتر از کودک خود بپرسید که آیا علاقه دارد تا در رابطه با بیماری خود بیشتر بداند یا خیر، با این کار به وی حق انتخاب بدهید تا خودش تعیین کند که علاقه دارد تا چه اطلاعاتی در رابطه با بیماری خود بداند.
همچنین امید به زندگی کودک سرطانی شما بسیار کمک است باید والدین با کودک وقت بیشتری بگذرانند و به او نشان بدهند چه چقدر دوستش دارند، این کارها باعث می شود تا در آینده و در صورت بهبودی ، خاطرات خوبی به وجود بیاورند.
حرف آخر
شرایط بیماری سرطان به خودی خود بسیار سخت است و ممکن است علاوه بر بیمار تمامی اطرافیان او نیز درگیر این بیماری شوند. اما این شرایط هنگامی که یک کودک به سرطان مبتلا شده است پیچیده تر می شود. متاسفانه بسیاری از افراد مدل بر خورد و روانشناسی کودک سرطانی را نمی دانند و با رفتارهای خود مشکلاتی را برای کودک به وجود می آورند. به طور خلاصه در روانشناسی کودک سرطانی باید صبر را بسیار بالا برده، در دوره درمان به والدین پیشنهاد دهید که به دیگر فرزندان خود نیز توجه کنند. آن ها باید صادقانه با سایر افراد خانواده در این رابطه حرف بزنند و نیز با داشتن صبر و توکل و آرامش خود را حفظ کنند. در پایان بهتر است که والدین کودک سرطانی به اطرافیان گوش زد نمایند که به کودک بیمار ترحم نشان نداده و رفتار عادی داشته باشند و به کودک خود نیز اطلاعاتی در رابطه با بیماری اش بر اساس سن وی بدهند.